فولاد ابزاری سردکار از پرکاربردترین انواع فولاد آلیاژی در صنعت است. این فولادها برای عملیات هایی استفاده می شوند که دمای تولید شده آنها زیر 200 درجه سانتیگراد باشد. این نوع از فولادها انواع مختلفی دارند که در ادامه به ویژگی ها و کاربردهای هر یک خواهیم پرداخت. حتما با ما همراه باشید.
فولاد های پرکاربرد از دسته فولاد سردکار برای ساخت ابزارهای دستی و ماشینی استفاده می شوند. معمولا کربن این دسته از فولادها بالا است. این فولادها می توانند بسته به نوع کاربرد دارای عناصری مانند تنگستن، منگنز، کروم و در انتها مولیبدن باشند.
فولاد سردکار را بر اساس عملیات حرارتی و ترکیب شیمیایی به 5 دسته تقسیم می کنند:
فولادهای سخت شونده در هوا (نوع A)
فولادهای سخت شونده در روغن (نوع O)
فولاد سخت شونده در آب (نوع W)
فولاد ابزار سردکار پرکربن-پرکروم (نوع D)
فولاد ابزار مقاوم در برابر شوک و ضربه (نوع S)
در قسمت بعدی با هر یک بیشتر آشنا خواهیم شد.
تقسیم بندی فولاد های سرد کار بر اساس ترکیب شیمیایی و عملیات حرارتی آنها است. ما تک تک آنها را در ادامه بررسی می کنیم:
فولاد سخت شونده در هوا (Air hardening steel (A)) دارای انواع A2 , A4 , A6 , A7 , A8 , A9 , A10 , A11 هستند. این دسته از فولادها در مجاورت هوا سخت می شوند. بنابراین نیازی به سرد کردن سریع آنها توسط روغن و یا آب نیست. سرد کردن این آلیاژها در هوا کمک فراوانی به کاهش اعجوج شدن می کند. از این رو، وقتی از آنها در عملیات های حرارتی استفاده می شود، پایداری بیشتری دارند.
از این نوع از آلیاژهای آهنی در ساخت ابزارهای تراشکاری، چاقوها، تیغه و سنبله، ابزارهای برش زنی چوب، کله زنی و لبه بری سرد استفاده می شود.
فولاد سخت شونده در روغن (Oil Hardening Steel (O)) شامل انواع O1 , O2 , O6 , O7 است. برای سرد کردن این دسته از فولادها از روغن استفاده می شود. در بین انواع این فولادها نوع O1 پرکاربردترین است. این فولادها به دلیل داشتن مقادیر بالای کربن، سختی بالایی دارند و در برابر سایش مقاوم هستند. میزان عناصر آلیاژی نیز نسبت به دیگر گروه ها کمتر است.
از فولاد سخت شونده در روغن در تولید انواع میله، دریل، بوش، دستگاه برش، گیره ماشین تراش، تولید حدیده و قالبریزی سرد استفاده می شود.
فولاد سخت شونده در آب (water hardening steel (W)) دارای انواع W1 , W2 , W5 هستند. همانطور که از اسم این دسته معلوم است، عامل سردکننده این فولادها آب است. کربن عنصر آلیاژی اصلی در این دسته از فولادها است. با افزودن کروم به فولادهای سخت شونده در آب مقاومت در برابر سایش و همچنین سختی آنها را افزایش می دهند. بالا رفتن چقرمگی نیز توسط افزودن عنصر وانادیوم انجام می شود. به دلیل سطحی بودن سختی فولادهای سرد شونده در آب (تا قطر حدود 13 میلیمتر) ما شاهد هسته انعطاف پذیر و بدنه یا رویه سخت هستیم. از این رو مقاومت آنها نسبت به دما کم است و امکان نرمی آنها در مواجهه با گرمای بالا وجود دارد.
کاربرد این فولادها در ساخت مته، شیرآلات، ابزارهای سکه زنی و نجاری، قالب های جواهرات، انواع کارد و چنگال، و قطعات خودرویی که باید مقاومت بالایی در برابر سایش داشته باشند، است.
فولاد ابزار مقاوم در برابر شوک و ضربه (Shock-resisting tool steels (S)) شامل مدل هایS1, S2, S5, S6, S7 می شود. مقاومت سایشی آنها نسبتا کم است اما در عوض چقرمگی ضربه بالایی دارد. این ویژگی به کمک اضافه کردن عناصر کروم، تنگستن، سیلیکون، مولیبدن و منگنز به وجود می آید. کربن مورد نیاز برای ایجاد این چقرمگی حدود 0.5 درصد است.
از فولادهای فولاد ابزار مقاوم در برابر شوک و ضربه در قالبهای آهنگری، فنر و پرچ کاری استفاده میشود.
فولاد ابزار سردکار پرکربن-پرکروم (high carbon, high chromium tool steel (D)) انواع D2 , D3 , D4 , D5 , D7 را شامل می شود. این گروه بسیار پر کاربرد هستند. استفاده از میزان کربن و کروم در این فولادها بالا است. معمولا بین 10 تا 13 درصد کروم در این فولادها استفاده می شود. این فولادها قادر به حفظ سختی خود تا دمای 425 درجه سانتیگراد هستند. وجود کروم و کربن آنها را در برابر خوردگی و سایش محافظت می کند.
این فولادها در ساخت قالب های نورد نخ، ابزارهای اندازه گیری، قالب های ریخته گری، ابزارهای برش زنی استفاده می شود.
فولاد سردکار دارای گرید های زیر است:
فولاد spk – 2080 | فولاد آموتیت – 2510 –9008S | فولاد 2721 – 9009S |
فولاد میل نقره – 2210 | فولاد 2542 | فولاد 2767 |
فولاد 2363 | فولاد 2549 | فولاد 2842 |
فولاد spk nl- 2379 | فولاد 2550 | فولاد 9006 (2345) |
فولاد spk r- 2436 | فولاد 2601 |
پرکاربرد ترین گریدهای فولاد سردکار را در این قسمت معرفی می کنیم.
فولاد 1.2080 یا فولاد spk کربن و کروم بالا، ماشین کاری متوسط و سختی پذیری و مقاومت سایشی بالا دارد.
فولاد 1.2210 که با نام میله نقره ای نیز شناخته می شود، کروم و وانادیوم بالایی دارد و دارای مقاومت خوبی در برابر ترک خوردن و سایش دارد.
فولاد 1.2345 فولادی با کربن افزوده است که مقاومت سایشی بالا، سختی پذیری عالی، پایداری ابعادی مناسبی دارد. این فولاد در برای تولید چاقوهای سرد و گرم، تیغه های برش، غلتک های برش و پانچ ها به کار گرفته می شود.
فولاد 1.2363 دارای مقاومت سایشی متوسط رو به بالا، سختی و قابلیت ماشین کاری بالا و چقرمگی و سختی در دمای متوسط است. این فولاد برای ساخت انواع قالب های برش، فک های نورد و سنبه های فروبری کاربرد دارد.
فولاد 1.2379 یا فولاد spk nl دارای کروم و کربن بسیار بالایی است و چقرمگی و مقاومت به سایش بالایی دارد. وانادیومی که در این فولاد وجود دارد باعث می شود که مقاومت به سایش و مقاومت گرمایی آن بالا رود.
فولاد spk r به عنوان یکی از پرکاربردترین فولاد ابزار سردکار است که علاوه بر آن، این فولاد را با نام فولادهای آلیاژِی پر کربن نیز می شناسند. فولاد 1.2436 سختی پذیری و مقاومت در برابر سایش بسیار بالایی دارد.
فولاد 1.2510 – فولاد آموتیت، به دلیل داشتن تنگستن و وانادیوم چقرمگی و سختی متوسطی دارد. همچنین سختی خوب و ماشین کاری خیلی بالایی دارد.
فولاد 1.2542 به خوبی ماشینکاری می شود. این فولاد چقرمگی و مقاومت به ضربه بسیار خوبی دارد. از این فولاد برای ساخت انواع ابزارآلات سرد و گرم پنوماتیک ( بادی)، انواع ابزارآلات برش سرد و گرم، ورق قالب های فشاری، قالب های اکستروژن استفاده می شود.
فولاد 1.2549 مقاومت بسیار خوبی در برابر سایش و خستگی دارد و استحکام عالی را از خود نشان می دهد. معمولا از این فولاد برای قطعاتی که به مقاومت بالایی در برابر خمش و کشش نیاز دارند استفاده می شود. ابزارهای سوراخ کاری، ابزارهای مخصوص کار با چوب، برخی ابزار برشی از این فولاد ساخته می شوند.
فولاد 1.2550، در برابر شوک مقاوم است و سختی بالایی دارد. ثبات ابعادی این فولاد بالا است. این فولاد در صنعت کاربرد فراوانی دارد. از کاربردهای این نوع فولاد می توان به ابزارهای برش در نجاری ها، ابزار های برش ورق های با ضخامت زیر ۱۲ میلیمتر، تیغه های چاقو و قالب برش ورق های ضخیم از ضخامت ۶ الی ۱۵ میلیمتر، اشاره کرد.
فولاد 1.2601 کروم و کربن بالایی دارد که به آن سختی پذیری و مقاومت سایشی بالایی می دهد. این فولاد در برابر فشار مقاوم است. با این حال، چقرمگی و ماشینکاری این فولاد متوسط است. فولاد 2601 را در حالت آنیل به بازار عرضه می کنند. از کاربردهای از این فولاد محبوب می توان به ساخت ابزار آلات برشی، قالب ها و پانچ ها، ابزارآلات خمکاری و پانچ کاری، ابزارآلات نجاری و کار با چوب تیغه های برشی، نورسنج ها و ابزارآلات نورد سرد اشاره کرد.
فولاد 1.2721 یکی از فولاد های سردکار است که چقرمگی بالایی دارد. این فولاد به خوبی ماشینکاری می شود. معمولا از فولاد 2721 برای تولید انواع قالب های کله زنی سردکار برای تنش های بالا، قالب های دنده زنی مارپیچ، گلوله سازی و همچنین تیغ های برش کاری استفاده می شود.
از ویژگی های بارز فولاد 1.2767 می توان به سختی بالا، مقاومت سایشی خوب، مقاومت به ضربه خیلی خوب، چقرمگی و ماشین کاری متوسط اشاره کرد. از این فولاد پرکاربرد در صنایع مختلفی استفاده می شود. از کاربردهای آن می توان به ساخت قالب های پلاستیک ، قالب های کارد و چنگال ، تیغه برش برای اندازه گیری مواد، ابزارهای فورج و پرس گرم، بوش و سوراخ کننده ها اشاره کرد.
فولاد 1.2842 به دلیل داشتن کربن بالا، سختی بالایی دارد که همین امر سبب می شود تا شکلپذیری آن کم شود. مقاومت سایشی و قابلیت ماشینکاری این فولاد بالا است. اما در عین حال، چقرمگی متوسط، اعوجاج نسبتا پایینی دارد. از این فولاد برای ساخت ابزارهایی مانند قالب های پلاستیکی، ابزار خالی کردن و مهر زنی، انواع برش ورق های فلزی تا ضخامت میلیمتر، قالب های قالب گیری سرد، انواع تیغه های برش برای صنایع کاغذ، دستگاه های برش نخ و … استفاده می شود.
قیمت فولاد سردکار می تواند بر اساس گرید، سایز، سطح مقطع، کارخانه تولیدکننده، و قیمت ارز تعیین شود. از این رو، نمی توانیم قیمت ثابتی را برای آن تعیین کنیم. این قیمت به صورت روزانه تعیین می شود. اگر دوست دارید که از قیمت لحظه ای فولاد سرد کار باخبر شوید می توانید با تیم فروش ماه هرمس تماس بگیرید.
شما عزیزان اگر قصد خرید و فروش فولاد ابزار سردکار را دارید، تماس با ماه هرمس یک گزینه عالی است. درخواست مشاوره با تیم پشتیبانی و فروش ماه کاملا رایگان است. بهترین ها را برای شما عزیزان می خواهیم.